Wat is EMDR?

EMDR is een therapeutische behandelingsmethode, al ruim 25 jaar geleden ontwikkelt door de Amerikaanse psycholoog Francine Shapiro. Inmiddels heeft EMDR zich door ontwikkeld tot een volwaardige en effectieve therapeutische methode. Vrij vertaald betekend het: Door oogbewegingen minder gevoelig maken en verwerken.

Na een schokkende, pijnlijke of beangstigende ervaring, gaat jouw hoofd, hart en lijf dit vervolgens in een aantal fases verwerken. Het zelf-genezend vermogen van lichaam en geest kan een hoop zelf. Een heftige ervaring, ook wel trauma genoemd, heeft gemiddeld zo’n zes weken nodig om te worden verwerkt. Dit is natuurlijk niet in elke situatie zo. De duur is afhankelijk van meerdere factoren waaronder de heftigheid/ mate van dreiging die je hebt ervaren, het fysieke letsel, de mogelijkheden die je had om jezelf te helpen in de situatie, als ook de ruimte die er bijvoorbeeld is om naderhand jouw ervaring te delen.

Soms lukt het niet zelf om het trauma te verwerken en loop je vast. Loop je vast in de verwerking dan kan dit er voor zorgen dat jij je angstig blijft voelen, denk en reageer je anders op je omgeving of in een bepaalde situatie. Soms kan het zijn dat jij je er niet bewust van bent dat het voelen, denken en doen wat je laat zien te maken hebben met onverwerkt trauma. Door feedback van mensen om jou heen, krijg je terug dat er iets niet klopt. Ook kan het zijn dat je last hebt van de beelden of triggers waardoor je bijvoorbeeld paniek ervaart. EMDR is dan een effectieve methode om in te zetten.

Voor wie geschikt?

EMDR is geschikt voor kinderen, jeugdigen en volwassenen die lijden aan onverwerkt trauma. Het is belangrijk dat de persoon zelf wil. Het is belangrijk dat jij je er voor open stelt. Dit kan alleen wanneer de tijd rijp is en er vertrouwen is/komt in de behandelaar. De behandelaar van Demusa Coaching & Training besteedt tijd aan het opbouwen van dit vertrouwen. Bijvoorbeeld door goed uit te leggen wat EMDR voor je kan doen en hoe het in zijn werking gaat.

Vanuit deze praktijk wordt geen EMDR ingezet wanneer de (thuis)basis onvoldoende veilig is en er kans is op her-traumatisering. Dan is er eerst wat anders nodig. Ook kan EMDR niet worden ingezet wanneer je anti-depressiva medicatie gebruikt. De medicatie blokkeert de werking van EMDR. Uitzondering is wanneer er de bereidheid en de basis is om (in samenwerking met bijvoorbeeld je huisarts of de specialist die dit heeft voorgeschreven) af te bouwen in combinatie met een behandeltraject.

Nare ervaringen – trauma

Iedereen doet wel eens een nare ervaring op, alleen niet elke nare ervaring leidt tot verwerkingsproblemen. Wanneer een gebeurtenis grote impact op je heeft gehad op je leven of op wie je bent en je kunt het geen plek geven, dan spreken we van trauma. Trauma’s die vanuit Demusa Coaching & Training met EMDR zijn behandeld zijn bijvoorbeeld:

• (Auto) ongeluk
• Fysiek en emotionele mishandeling
• Scheiding
• Misbruik / incest
• Ontslag
• Verliezen van een dierbare

Complex trauma / PTSS

Wanneer je over een bepaalde periode meerdere nare gebeurtenissen hebt opgedaan, dan wordt dit meervoudig of complex trauma genoemd. Ook kan het zijn dat de klachten van een trauma steeds erger worden, dan kan het zijn dat er sprake is van PTSS oftewel Post Traumatische Stress Stoornis. Ook hier is EMDR een effectieve methode voor herstel. Vanuit Demusa Coaching & Training zijn cliënten succesvol behandeld voor:

• Stelselmatig fysiek en/of emotionele mishandeling
• Stelselmatig fysiek en/of emotionele verwaarlozing
• Veel gepest zijn
• Herhaald seksueel misbruik
• Oorlogservaringen
• Geboorte trauma
• Opeenvolging van heftige incidenten

Klachten

Ieder ervaart onverwerkt trauma op eigen wijze. Deze kunnen lichamelijk, emotioneel of mentaal zijn. Klachten die van cliënten van Demusa Coaching & Training zijn benoemd:

• Bij het herinneren ervaren van nare gevoelens (ook al is de gebeurtenis even/ lang geleden)
• Herbelevingen (de beelden van de gebeurtenis(sen) blijven vaak terug komen)
• Vermijden van activiteiten om te voorkomen dat er triggers ontstaan
• Angst(en, je veel zorgen maken, onrustig voelen
• Onverklaarbare lichamelijke klachten
• Negatief zelfbeeld, schaamte-, schuldgevoelens
• Stress, verhoogde alertheid/ waakzaamheid, snel geïrriteerd/ kort lontje
• Slaap-, concentratie- of verslavingsproblemen

Wat gebeurt er bij een EMDR sessie/traject

De EMDR methode is opgebouwd uit een aantal omgeschreven stappen. De behandelaar van Demusa Coaching & Training luistert aandacht naar de klachten die je ervaart en de gebeurtenis die hier onder ligt, voor zover je dit actief herinnert. Op basis van deze intake legt de behandelaar uit wat er gebeurt in je brein en lijf bij het trauma wat je hebt opgedaan. Vervolgens heldere uitleg wat EMDR doet en wat je na de behandeling kunt verwachten. Dan gaat de EMDR sessie van start. De behandelaar helpt je eerst wat te ontspannen met behulp van een oefening. Vervolgens concentreert jij je op een maximaal negatief beladen beeld uit de herinnering en een daaraan verbonden negatieve opvatting over jezelf, met de daaraan gekoppelde emoties en lichamelijke sensaties. Dit geheugenbeeld staat symbool voor het trauma.

Tijdens het oproepen van dit beeld, leidt de behandelaar je af door:

• Heen en weer bewegende vingers die je mag volgen
• Tactiele bewegingen op bijv. schouders, handen, knieën of voeten.
• Geluidstonen via een koptelefoon die beurtelings in het rechter- en linkeroor zijn te horen

Wanneer je geen spanning meer ervaart bij het beeld, wordt op dezelfde wijze aan het beeld een positieve opvatting, over jezelf, gekoppeld. Het beeld is overigens niet geheel weg, het wordt steeds lastiger om het beeld op te roepen, vooral de emotionele lading en daarbij de fysieke respons is verdwenen. De gedachte achter EMDR is dat er opnieuw een beeld wordt opgeslagen maar dit keer met een lichaam met een laag adrenalinepeil en een rustige hartslag. Je zou het hele proces kunnen vergelijken met het opslaan van een nieuw document op de computer. Je haalt het oude op, schrijft er iets bij of wist iets uit en bergt het opnieuw op. Met EMDR is het niet nodig om jarenlang te praten over het verleden. Het is een korte en effectieve behandelmethode. Het aantal sessies is afhankelijk van of er sprake is van enkelvoudig of meervoudig trauma en de complexiteit van het trauma. Dit bespreekt de behandelaar bij de intake met je.

Jouw eigen krachtbron

Een manier om jouw persoonlijke draagkracht te vergroten is Resource Development and Installation. Ook een onderdeel van de EMDR methode. Met RDI wordt gewerkt met positieve ervaringen en het toevoegen van hulpbronnen/kwaliteiten, dit wordt als het ware een anker. Deze methode wordt vaak aanvullend gebruikt bij EMDR. Om de cliënt sterker te maken, meer draagkracht te geven en om een EMDR sessie positief af te sluiten.

EMDR met het paard

Ieder mens heeft een overlevingsmechanisme waaruit het, wanneer dit nodig is, kan vechten, vluchten of verstarren. Soms kan trauma diep weggestopt zijn. Hoe graag je ook af wil van de bijbehorende klachten, kan jou systeem goed voor je zorgen waardoor je niet tot de kern komt van de (emotionele) pijn. Ook zit trauma vaak opgeslagen in het lichaamsgeheugen, waardoor het van belang is dat er een goede connectie is met het lijf. Inzet van het paard in de EMDR behandeling biedt hierin uitkomst. Dit kan zowel naast als op het paard afhankelijk van wat nodig is.

EMDR in combinatie met het paard is een krachtige vorm bijvoorbeeld wanneer er dissociatie optreedt. Dissociatie is een geestelijke gesteldheid waarbij je ineens niet bij de herinnering, gevoelens of gedachten kan. Het is een bescherming van jouw brein om je (emotionele) pijn te besparen, het niet weer hoeven voelen. De aanwezigheid en/of het gedrag van het paard zorgt dat je beter in verbinding blijft en goed bij je gevoel kan komen. Ook reageert het paard in het verwerkingsproces waardoor het tot steun kan zijn bij hele kwetsbare stukken. In sommige situaties werkt het ook heel helend doordat je gedragen wordt door het paard.