Protocollen en procedures, hoe meer hoe beter… Het lijkt in Nederland onlosmakelijk verbonden te zijn met het werk van de manager. Jij bent als manager tenslotte verantwoordelijk voor het naleven van de procedures. Dus jij wordt er op aangesproken als iemand uit jouw team dit niet doet. Of je daar nou blij van wordt of niet. Heel vaak hoor ik van klanten dat ze er van balen dat hun werk uit niets anders lijkt te bestaan dan het controleren of iedereen de procedures wel volgt. En, nog erger, het corrigeren van mensen die de procedures niet volgen. Om daarna weer te moeten controleren of het de tweede keer beter is gegaan.
Het controleren en corrigeren van medewerkers is waarschijnlijk niet de droom die je had toen je ooit begon met het werk dat je nu doet. Het is dan ook flink balen als het hier in de dagelijkse praktijk wel op neer lijkt te komen. Je kan dan het plezier in je werk verliezen. Gelukkig kan het ook anders. Het lukt paarden namelijk heel erg goed om op een hele andere manier een team (paardenkudde) aan te sturen. Paarden kunnen goede resultaten bereiken als kudde, zonder dat ze daar een procedurehandboek voor nodig hebben. Ze hebben geen protocollen, checklisten, hoeven geen verantwoording af te leggen, niets van al die dingen. Net als organisaties leven paardenkuddes in een complexe en zelfs gevaarlijke omgeving. Bijvoorbeeld op de steppe, waar ook hongerige roofdieren rondlopen, of hoog in de bergen waar weinig eten te vinden is. En toch kunnen ze hier hun weg vinden zonder dat ze elkaar steeds hoeven te controleren en corrigeren. Sterker nog, paardenkuddes zouden juist slechter functioneren en waarschijnlijk uitsterven als ze zich zo veel met procedures bezig zouden houden als de gemiddelde Nederlandse manager. Als prooidieren moeten ze direct kunnen reageren op gevaar. Elke seconde telt hierbij (want leeuwen zijn héle snelle dieren!). De leider van de paardenkudde heeft dus wel iets anders aan zijn hoofd dan het controleren van de procedures.
Paarden werken met een andere, veel slimmere methode. Door het gebruik van deze (instinctieve) methode hebben ze geen procedures nodig. En waarschijnlijk hebben ze daardoor ook veel meer plezier in het leven/werk! Paardenkuddes werken vanuit vertrouwen. Hierdoor hoeft de leider nooit te controleren (en ook niet te corrigeren). Hij kan er gewoon op vertrouwen dat alles goed gaat. En dat gaat het ook. Bovendien voelen ze elkaar zo goed aan, dat ze weten wat er nodig is in de kudde. Zonder daarbij terug te hoeven vallen op regels en protocollen. Ook dit hoeft weer niet gecontroleerd te worden. Dit gaat tenslotte altijd goed. Het aanvoelen van de andere kuddeleden heeft te maken met het communicatie vermogen van paarden. Zij kunnen zo goed met elkaar communiceren dat ze aan een half woord (lees: half oor) genoeg hebben om elkaar te begrijpen. Op het moment een mensenteam zo subtiel met elkaar kan communiceren als een paardenkudde, dan voelen ze ook precies aan wat iedereen nodig heeft. Ze hebben ook aan een half woord genoeg. Alles lijkt vanzelf te gaan. Het team komt dan met elkaar in een ‘flow’.
Kortom, wanneer je als team net als een paardenkudde vanuit vertrouwen kan werken en subtiel met elkaar kan communiceren, kan je in een flow komen. Je hebt dan gaan procedures meer nodig, waardoor de manager veel meer tijd en ruimte overhoudt om het werk te doen wat er echt toedoet.
Door Wendela den Tonkelaar van Onbewuster. Meer leiderschapstips vind je in het (gratis!) eBook ‘Spiegelen – De eerste stap naar Natuurlijk Leiderschap’. Vraag het eBook gratis aan op www.onbewuster.nl
